Tsjernobyl

In de Verenigde staten werd in 1951 voor het eerst stroom opgewekt door botsingen van atomen in een kerncentrale. Naast de energie komt ook radioactieve straling vrij. Na deze ontdekking worden verschillende kerncentrales gebouwd, zo ook in Dodewaard en Borssele in Nederland en in Tsjernobyl. Tsjernobyl ligt in de Oekraïne, een paar honderd kilometer boven Kiev. In de kerncentrale van Tsjernobyl vond op 26 april 1986 de ergste kernramp ooit plaats. Bij het testen van een beveiligingssysteem gaat het fout in de vierde kernreactor in Tsjernobyl. Door enorme warmteproductie explodeert de centrale en vliegt in brand. De stralingsuitstoot was toen 200 keer zoveel als de twee atoombommen bij elkaar die in de Tweede Wereldoorlog op Japan zijn gevallen en op een langer termijn telt de ramp tussen de 4000 en 10000 dodelijke slachtoffers als gevolg van de straling.

De ramp kwam onder andere door een menselijke fout. Sommige medewerkers van de kerncentrale waren niet goed genoeg opgeleid. Ook werden op de dag van de ramp niet alle veiligheidsmaatregelen gevolgd, omdat ze bezig waren met een experiment. Tenslotte was de centrale niet goed ontworpen waardoor er grote verschillen waren in de kracht die ze opwekte: dit maakte het nog moeilijker om de centrale te controleren.

Direct na het ongeluk is er in internationaal verband veel veranderd: binnen de Europese Unie en de Verenigde Naties zijn goede afspraken gemaakt over het uitwisselen van kennis, normalisatie en wetgeving. In veel Europese landen werden de plannen voor nieuwe kerncentrales niet uitgevoerd. In Nederland werden na een brede maatschappelijke discussie ook geen kerncentrales meer gebouwd.  Zelfs in Nederland waren de gevolgen van de ramp merkbaar door radioactiviteitmetingen die lieten zien dat de waarden heel hoog waren. Nederland werd opgeroepen voorlopig maar even geen verse groente meer te eten.